“Tarih bilgisi tüm insanlığın hafızasıdır. Tarih bilinci artıkça insanlığın bilgi ve becerisi, deney birikimi artarak dağarcığı da dolar ve toplumsal akıl galebe çalar. Toplumsal belleğin zenginleşmesi sonucu; tarihsel olarak geçmişle gelecek ilişkilendirilerek yarınlar daha iyi biçimlendirilir. Bu kültürel birikimin sağlanmasının iki temel öğesi; dil ve tarih birliği ve bilincin yaşama geçirilmesi ile olur.”
Edward Hallt CARR
Heyet-i Temsiliye nedir: Erzurum Kongresi kararlarını uygulamak üzere Mustafa Kemal Paşa’nın başkanlığında oluşturulan yürütme organıdır. Sivas Kongresinde ise Heyet-i Temsiliye'nin yetkileri bütün yurdu kapsayacak şekilde genişletildi ve üye sayısı arttırıldı. Heyet-i Temsiliye'nin görevi TBMM'nin açılışı ile sona ermiştir. ...
Heyet-i Temsiliye Maraş Harbi’nin mutfağı durumunda idi, sadece Maraş Harbi’nin değil tüm Güney Cephesi için geçerliydi. Onun içindir ki bu konuya ayrıca yer ayırtmak gerektiğini gördüm. Bize göre en önemlisi; Maraş Kurtuluş Savaşı Heyet-i Temsiliye tarafından Elbistan üzerinden yönetilmiş olmasıdır. İşte bu zaferi Heyet-i Temsiliye tüm Anadolu’nun her köşesine duyurdu. Heyet-i Temsiliye adına Mustafa Kemal Paşa bir beyanname yayınlayarak bütün şubelere şu mesajı verdi. “
“Maraş Hakkında, Düşman taarruzuna karşı kahramanca silaha sarılan Maraşlı kardeşlerimiz yirmi güne yaklaşan bir zamandan beri kan ve ateşler içerisinde istilacı Fransızlara, onların silahlandırdığı hunhar Ermenilere karşı savaşmakta idiler. 10-11 Şubat gecesi düşmanı İslahiye istikametinde firara mecbur ederek mevcudiyet-i millilerini kazanmaya muvaffak olmuşlardır. Kuvay-ı Milliye’nin azim ve fedakârlığı sayesinde hayatlarını hiçe saymaları ile elde edilen iş bu muvaffakıyeti tebşir (müjde) ve bütün vatanımızın kurtulması ve milli bağımsızlığımızın elde edilmesini temin eyleriz, efendim.”
Fransızlar Maraş’tan giderken savaşın ilk günü tutukladıkları Kadızade Hasan Efendi, Belediye Reisi Hacı Bekir Sıtkı Bey, Şişmanzade Arif, Kocabaşoğlu Hacı Naci ve Mühendis Abdüllatif Beyleri’de beraberlerinde götürdüler. Bu kişilerden bir haber alınamaması üzerine Mustafa Kemal Paşa, Harbiye Nazırı başyaveri Salih Bey’e bir telgraf çekerek bu heyetin kurtarılması konusunda hükümetin gerekli teşebbüste bulunmasını istedi.
İstanbul Hükümetinin girişimi ve Amerikan Yüksek Komiseri Amiral Bristol’un ricası üzerine Fransızların Ortadoğu Orduları Başkumandanı ve Beyrut Yüksek Komiseri General Gouraud(I. Dünya Savaşı'ndan sonra Fransa'nın Ortadoğu temsilcisi olarak Suriye'ye yüksek komiser olarak atandı. Gouraud 1919 ile 1923 yılları arasında görev yaptığı Suriye'de en yüksek rütbeli asker olarak Türk-Fransız Cephesi'nde Fransız birliklerinin komutanlığını da yaptı) götürülen Türk heyetinin serbest bırakılmasına razı oldu.
Kahramanmaraş Kurtuluşu, 21 Ocak 1920 ile 12 Şubat 1920 tarihleri arasında 22 gün ve 22 gece cereyan eden anlamlı bir topyekûn savaş sonucu elde edilmiştir.
Maraş şehrine TBMM tarafından verilen istiklal madalyası
Maraş’ın Maraş Harbinden Sonraki Belediye Başkanı Elbistanlı Lütfi (Köker) Bey ve Maraş’a İstiklal Madalyasının Verilmesi
Belediye Başkanı Lütfi (Köker) BeyAslen Elbistanlıdır, Dr. Mustafa Köker’in kardeşidir. 1909 yılında Maraş’ta Türk olarak eczane açan ilk kişidir. Kurtuluş savaşı sırasından birçok cephede fiilen görev almıştır. Savaş sonrası ilk devre (1922- 1925) yılları arasında Maraş Belediye Başkanlığı görevinde bulunmuştur. Lütfi Köker Bey, Belediye Başkanlığı görevini yürütürken TBMM Başkanı Mustafa Kemal Paşa (ATATÜRK), Maraş Belediyesinden savaşta yararlılık gösteren kişilerin isim listesini göndermelerini istedi ve bu kişilere İstiklal Madalyası verileceğini açıkladı. Fakat dönemin Lütfi Köker Başkanlığında toplanan belediye meclis üyeleri uzun tartışmalar sonucu, tüm Maraş halkının Maraş zaferinin kazanılmasında eşit payı olduğunu ve sadece birkaç kişiye madalya verilmesinin haksızlık olacağına karar verdiler. Bu kararlarını da telgrafla TBMM ‘sine bildirmeleri üzerine, TBMM.’ce İstiklal Madalyasının Maraş İline verilmesine karar verildi. Bu muhteşem savaşla elde edilen Maraş zaferi önce TBMM tarafından 5 Nisan 1925 tarihli ve 2626 sayılı kararı ile KIRMIZI ŞERİTLİ İSTİKLAL Madalyası ile onurlandırılmış ve şehir o dönemde dünyada ve Türkiye’de İlk madalyalı şehir unvanını kazanmıştır. İkinci olarak; TBMM 5 Nisan 1926 günü, Maraş Savaşında yararlılık gösterdikleri için ödüllendirilmesi şehir tarafından önerilen 271 kişiden 166 kahramanın istiklal madalyası ile taltif edilmesi kararlaştırmıştır. Listenin 153’üncü sırasına ”Maraş Namına İstiklal Madalyası İtası” yazılarak kurtuluş hareketine katılan bütün Kahramanmaraş halkı ada ayrıca taltif edilme onuruna sahip olmuştur. Üçüncü olarak; TBMM 12 Şubat 1973 tarihinde 14446 sayılı kararı ile Maraş ilinin adını, maalesef kurtuluşundan 53 yıl sonra, KAHRAMANMARAŞ olarak değiştirmiştir. Esasen şehir örnek ve başarılı topyekûn savaşı ile bu unvanı 1920’de hak etmiştir.
T.C. RESMİ GAZETE
Tarih : 12 Şubat 1973 Pazartesi
Sayı : 14446
Maraş İli Adı “KAHRAMANMARAŞ” Olarak Değiştirilmesi Hakkında Kanun
Kanun No: 1657 Kabul tarihi 07.03. 1973
Madde 1- Maraş İli “Kahramanmaraş İli” olarak değiştirilmiştir.
Madde 2 Bu kanun yayım tarihinde yürürlüğe girer
Madde 3 Bu kanunu İçişleri Bakanı yürütür. 09.02.1973
Eczacı Lütfi Efendi (Köker) 1890-1965: Dr. Mustafa Bey"in küçük kardeşidir. Mücadelede önemli bir kumandan olarak görev yapmıştır. Mücadele sonrasında, 1922–1925 yılları arasında Maraş Belediye Başkanı olmuştur. Maraş’ın ilk Türk Eczacısı. Elbistanlıdır. Tıp fakültesinde eczacılık bölümünü 1909’da bitirdi. Maraş’a dönerek eczane açtı. Eczanesi, 1909 yılında Çocuk Bahçesi civarında açılmıştı. Maraş’ın kendinden önceki bilinen ilk eğitimli eczacıları ise Alman Hastanesinde görev yapan Stefan Çorbacıyan ve Luther Orçanyan isimli iki Ermeni’dir. Seferberlik ilanı ile 1911’de Zeytin Redif Tabur’una atandı. Cihan Harbi’nin sona ermesiyle terhis oldu. Şehrin Fransız işgalinden önce Bertiz-Kale köyü üstünden Elbistan’a giderek teşkilatlanma ve silah temini çalışmalarında bulundu. Çatışmalar başladığında silahlı çetelerle şehre girdi. Cancık mağarası mevkiini tuttu. Zalhocaoğlu Duran Efendi kuvvetleri ile birlik oldu. Maraş’ın Kurtuluş Mücadelesinde abisi Doktor Mustafa (Köker) ile birlikte birçok cephede görev almıştır.
Düşmanın şehirden temizlenmesi ardından Haruniye, Osmaniye ve Antep cephelerin de de savaştı. Kurtuluş Mücadelesi sonrasında 1922-1925 yılları arasında Maraş Belediye Başkanı olarak görev yapmıştır. Maraş Belediyesi tarafından seçilecek olan kurtuluş mücadelesinde üstün hizmet vermiş bir kişiye TBMM’nin İstiklal Madalyası verecek olması üzerine, başkanlığında toplanan belediye meclisi, İstiklal Madalyası’nı tüm Maraş halkının hakettiğini içeren kararı Ankara’ya bildirmiş ve 5 Nisan 1925 tarihinde Maraş’a İstiklal Madalyası verilmiştir. Savaş sonrası eczacılık mesleğinin yanı sıra Elbistan Kaymakam vekilliği, Ticaret Odası Başkanlığı, Kızılay, Çocuk Esirgeme Kurumu ve Türk Hava Kurumu başkanlıklarında bulundu. 9 Aralık 1965’de öldü.
Faydalanılan Kaynaklar:
Stanley Kerr ve Elbistan Mükrimin Halil Yinanç Vakfı
Bir Kentin Hafızası (Göçer Ofset yayınları 2016 Adnan Güllü
Yorum yazarak Elbistanın Sesi Gazetesi Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Elbistanın Sesi Gazetesi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Elbistanın Sesi Gazetesi editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Elbistanın Sesi Gazetesi değil haberi geçen ajanstır.
Şimdi oturum açın, her yorumda isim ve e.posta yazma zahmetinden kurtulun. Oturum açmak için bir hesabınız yoksa, oluşturmak için buraya tıklayın.
Yorum yazarak Elbistanın Sesi Gazetesi Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Elbistanın Sesi Gazetesi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Elbistanın Sesi Gazetesi editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Elbistanın Sesi Gazetesi değil haberi geçen ajanstır.
Yorumlar
(1)Alibekiroglu - Sayın Güllüoğlu maras tahrir incelemesi bilgilerinizde 1865 tah de marasin sancak olduğuna dair bilgi ve belgeler varmı? Elimde ki belge de 1865 marasin sancak olduğu ve vaksos nahiyesi ve Hizirbali karyesi yerleşim kayitlari var bilgilerinize
Yazılan yorumlardan Elbistanın Sesi Gazetesi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz. Sitemizin Topluluk Kurallarına uymayan yorumlar yayınlanmaz. Yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Elbistanın Sesi Gazetesi editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Elbistanın Sesi Gazetesi değil haberi geçen ajanstır.