Bitki kökü sandılar ‘Mantolu böcek’ çıktı

Elbistan’da daha önce rastlanılmayan ve genelde Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yayılış gösteren; mercimek, nohut, buğday, arpa, kavun ve karpuz gibi bitkilere zarar veren ‘mantolu böcek’, Kışla Mahallesi’nde çiftçiler tarafından tesadüfen fark edildi. Kestiği sürgünlerin bir kısmını parçalar halinde ipek salgılarıyla birbirine sıkça yapıştırarak vücutlarının etrafında ördüğü için ‘mantolu böcek’ olarak adlandırılan ve bu yüzden de ilk etapta bitki kökü sanılan canlının, mahalledeki birçok tarlada görülmesi, çiftçileri endişelendirdi. Böyle bir canlıya daha önce tarlalarında hiç rastlamadıklarını belirten çiftçiler, “Bu böceği ilk gördüğümüzde buğday ya da ot kökü sandık. Ama hareket ettiğini fark ettiğimizde yakından inceledik. Buğday köklerini etrafına sarmış bir böcek olduğunu anladık. Daha önce bizim tarlalarımızda böyle bir canlı ile karşılaşmamıştık. Elimizden bıraktığımızda ise toprağa girip kayboldu. Birçok tarlada bu böceği görenler var” dediler.

Yaptıkları araştırmada mantolu böceğin daha çok Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde görüldüğünü öğrendiklerini anlatan çiftçiler, “Bu böcek daha çok Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki tarlalarda görülüyormuş. Buraya nasıl geldi bilmiyoruz. Görüştüğümüz ziraat mühendisleri, göçmen kuşlarla gelme ihtimallerinin olduğunu söyledi. Zaten mısır ve pancarda bitki kurdu ile baş edemiyoruz. Bir de bu böcek tarlalarımıza yayılırsa hiç bilmediğimiz bu zararlı ile mücadele etmek zorunda kalacağız” şeklinde konuştular.

 Mantolu böcek nedir?

 Mantolu böcek, kışı bir yıl önceki bitki artıklarından örülmüş mantodaki pupa kokonları içinde diyapozda geçirir. Nisan başından itibaren larvalar toprak yüzeyine çıkarak nohut ve mercimeğe geçer Bitkilerin taze sürgün ve yapraklarıyla beslenir ve sürgünleri keser. Bu kesilen parçaların bir kısmını ipek salgılarıyla birbirine sıkça yapıştırarak vücutlarının etrafında manto oluştururlar. Mantoların renkleri beslendiği ortama bağlı olarak grimsi koyu kahverengi, saman rengi ve yeşilimsi olabilmektedir. Mayısın ikinci yarısından itibaren tohum kapsülleri ile de beslenmekte, göç ederek bir tarladan diğerine geçmekte ve haziran ayırım ilk haftasına kadar beslenmelerine devam etmektedirler. Ağustos ayının ikinci yarısında ilk kelebekler görülür ve ergin çıkışları eylül ayırım ilk yarışma kadar devam eder.

Zararlının larvaları, bitkileri hem yiyerek, hem de keserek kısa zamanda zarar vermektedir. Bölgede önemli zararı mercimek, nohut, buğday, kavun ve karpuzda bitkinin çıkış dönemlerinde olmaktadır. Mercimek ve nohutta taze sürgün ve yapraklarda oburca beslenmektedir. Buğdayda genç dönemde yaprakları yiyerek ve sapı toprak seviyesinde keserek zarar vermektedir. Beslendikleri tarladaki bitkilerin yeşil aksamı azalınca en yalan tarlaya geçiş yapmaktadır. Her yıl ekonomik önemde zararlı olmamakla birlikte, salgın yıllarında mercimek ve nohut tarlalarım tamamen tahrip ederek hiç ürün alınamayacak duruma getirebilmektedir.