Elbistan’da yetişen ünlü bir vali (1878-1948)

Elbistan’da yetişen ünlü bir vali (1878-1948)

Ali Rıza Ceylan , 1878 (1295 H.) yılında, altı kardeşin en büyüğü olarak Maraş’ta doğdu. Annesi Hatice Hanım, babası Ceylânzâde Ahmet Nuri Efendi’dir. Ahmet Nuri Efendi uzun yıllar Elbistan’da mal müdürlüğü yapmıştır. Bu zaman içinde oğul Ali Rıza Ceylan tahsiline burada başlamış ve Elbistan Rüştiyesinden (ortaokul) mezun olduktan sonra devam ettiği Halep İdadisini (lise) pekiyi derece ile tamamladı. Temmuz 1903’te Mülkiye’den mezun oldu.

8 Eylül 1903’te tayin edildiği Halep Vilayeti ve 14 Haziran 1904’te nakledildiği Maraş Sancağı Maiyet Memurluklarında stajını bitirip kaymakamlığa terfi etti.

İlk olarak 4 Haziran 1907’de Gevar, devam ederek 5 Kasım 1908’de Gevaş, 4 Ekim 1909’da Erciş, 14 Haziran 1912’de 2. defa Gevaş, 29 Aralık 1912’de Şemdinan, 7 Eylül 1913’te 2. defa Erciş kazaları kaymakamlığı görevinde bulundu.

4 Mayıs 1915’te Van, 29 Ekim 1915’te Bitlis Vilayetleri Mektupçuluklarına[*] tayin edildi.

Bitlis Mektupçusu iken I. Cihan Harbi içinde Çarlık Rusya Ordularının Bitlis’i işgali sırasında Ruslara esir düşerek Sibirya’ya sürüldü. 1917’de Komünist İhtilali’nin patlaması ve komünist idarenin Brestlitovsk Antlaşması ile harpten çekilmesi üzerine serbest bırakılıp İstanbul’a geldi.

8 Ağustos 1918’de Adalar (İstanbul) Kazası Kaymakamlığı’na tayin edildi. 27 Şubat 1919’da Mudanya Kaymakamlığı’na getirildi. Mudanya Kaymakamı iken Milli Hükümet emrine girdi. Mutasarrıflığa[**] terfi ettirilerek 13 Haziran 1920’de Erzincan, 23 Haziran 1921’de Artvin, 25 Nisan 1922’de Kars, 17 Nisan 1923’te Ardahan sancakları mutasarrıflıklarına tayin edildi. Mart 1924’te Sancakların kaldırılıp Vilayet haline getirilmesi üzerine Ardahan (1923-25), Elazığ (09.5.1925 - 03.10.1925), Diyarbakır, Mersin (11.10.1927-09.08.1930) ve Tokat (1930-1933) Valiliğine getirildi.

Görev yaptığı her ilde takdire şayan hizmetler yaptığı belirtilmiştir. Ardahan Valisi iken, hapishanede 6 lira olan yol vergisini vermedikleri bahanesi ile tutuklanan adamları, paralarını kendi kesesinden ödeyerek, hepsini kurtarmıştır.

Her ilde bayındırlığı önem vermiş, mesela Mersin’i ilk defa asfalt ile tanıştırmış ve yolların önemli kısmını asfalt yaptırmıştır.

Temiz ahlaklı ve sakin bir hayatı ile çevresinde sevilen bir mülki amir intibaı bırakmıştır.

Tokat Valisi iken 23 Ocak 1933’te kendi isteği ile emekliye ayrıldı.

Ali Rıza Bey emekli olduktan sonra 1936 yılında, yeni kurulan, Etibank’ın Hükümet Murakıplığına; Türk-iş Kömür, Ergani Bakır Madeni TAŞ İdare Meclisi Azalıklarına; Eylül 1941’de Etibank İdare Meclisi Üyeliği’ne getirildi. Bu görevde iken hastalandı. Tedavi edilmekte olduğu İstanbul Ortaköy Sağlık Yurdu’nda 9 Eylül 1948 Perşembe gecesi vefat etti.

28 yaşında evlendi. Üç erkek, iki kız babası oldu. Arapça, Fransızca, Rusça bilirdi.

İdari Hatıralarım” adında ve tefrika halinde yayınlanmış bir eseri vardır

....................................................................

[*] Mektupçu: 1. Osmanlılarda, bir resmî dairenin yazı işlerini yönetmekle yükümlü yüksek görevli kişi. 2. Bir il idaresinin yazı işlerini yöneten görevli.

[**] Mutasarrıflık: Sancak Beyi

Faydalanılan Kaynaklar:

Hasan Akar, (22 Aralık 2016, Tokat Siyasi Günlük Gazetedeki “Tokat Valileri-V” isimli köşe yazısı)

Feyzullah Ergün (11.10.2020, Yeni Asya’da “Unutulmaz bir vali portresi isimli” köşe yazısı)

Prof. Dr. Feridun Nafiz Uzluk, Toplu Makaleler, c. 1 s. 950 Türk Tarih Kurumu Yayınları 2017.

# YAZARIN DİĞER YAZILARI

Yazar Arif Bilgin - Mesaj Gönder


göndermek için kutuyu işaretleyin

Yorum yazarak Elbistanın Sesi Gazetesi Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Elbistanın Sesi Gazetesi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Elbistanın Sesi Gazetesi editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Elbistanın Sesi Gazetesi değil haberi geçen ajanstır.

08

Hikmet Bodovoğlu - Merhuma Allah'tan rahmet dilerim.Mekanı cennet olsun.

Yanıtla . 0Beğen . 0Beğenme 02 Nisan 13:42
07

Salih Kılınç - Çok önemli bir bilgi...Evlatları hakkında bilgiler de mevcut ise okumak isterdim. Teşekkür ederim...

Yanıtla . 0Beğen . 0Beğenme 02 Nisan 13:42
05

Can UĞUR - Emeğinize yüreğinize sağlık hocam.

Geçmişi bilmemiz özellikle toplum olarak yaşadığımız bu sıkıntılı süreçte çok önemli.

Yanıtla . 0Beğen . 0Beğenme 02 Nisan 13:42
04

Gazi Önal - Arif Hocam geçmişimize ışık tutuyorsunuz, teşekkür ederiz, emeğinize sağlık.

Yanıtla . 0Beğen . 0Beğenme 02 Nisan 13:42
03

Gazi Önal - Arif Hocam geçmişimize ışık tutuyorsunuz, teşekkür ederiz, emeğinize sağlık.

Yanıtla . 0Beğen . 0Beğenme 02 Nisan 13:42
02

A. Gültekin Yazıcıoğlı - Ali Rıza Ceylan Babamın teyzesinin oğludur. Ailesine Ceren Ağlat derlerdi. Kendisi Ceren Ağın oğludur.

Yanıtla . 0Beğen . 0Beğenme 02 Nisan 13:42
01

Alaittin Gültekin Yazıcıoğlu - Alirıza Ceylan Benim Babamın teyzesinin oğludur. Kendisi Ceren Ağın oğludur. Nejat isminde bir oğlu Fikret Zülal isimli iki kızı vardı.

Yanıtla . 0Beğen . 0Beğenme 02 Nisan 13:42